INFORMATOR OSTROWSKIEGO
TOWARZYSTWA GENEALOGICZNEGO
Ostrowskie Towarzystwo Genealogiczne (OTG) to stowarzyszenie rejestrowe (numer KRS 43 684) założone w Ostrowie Wielkopolskim latem 2005 roku, które za cel postawiło sobie rozwijanie i propagowanie w południowej Wielkopolsce inicjatyw, postaw oraz działań badawczych i popularyzatorskich w zakresie szeroko pojmowanej genealogii, ale także historii, która z nią jest ściśle powiązana. Swoje cele realizuje poprzez wiele podejmowanych każdego roku przedsięwzięć. Oprócz szkoleń ułatwiających kwerendę archiwalną oraz prelekcji ukazujących efekty poszukiwań genealogicznych członków stowarzyszenia ma ono w swoim dorobku organizację (w l. 2006, 2010 i 2011) trzech popularnonaukowych konferencji genealogicznych, których tematami były mało znane źródła do badań genealogicznych, miłosne zwyczaje naszych przodków oraz nasi przodkowie w karczmie. OTG współorganizowało także trzy konferencje historyczne (2007, 2008 i 2009) dotyczące m.in. przeszłości klasztornego Ołoboku, Republiki Ostrowskiej i Powstania Wielkopolskiego w powiecie ostrowskim oraz 95 rocznicy wybuchu I wojny światowej. Było współorganizatorem konferencji archeologicznej w 2015 roku, której tematem przewodnim była archeologia Ziemi Ostrowskiej. W 100-lecie obchodów odzyskania przez Polskę Niepodległości i 100 rocznicę Powstania Wielkopolskiego OTG zorganizowało w listopadzie 2018 roku Konferencję Historyczną nt. „Powstanie Wielkopolskie w regionie ostrowskim” z udziałem 13 prelegentów, m.in. historyków, regionalistów i literaturoznawców. Do ważnych przedsięwzięć OTG należy zaliczyć: wystawy drzew genealogicznych przygotowanych przez członków oraz sympatyków OTG (2007, 2010 i 2015), cykl ekspozycji pod wspólną nazwą „Ocalić od zapomnienia…” organizowanych od 2009 roku z inicjatywy Grażyny Karolak, gdzie prezentowane były m.in. stare fotografie i cenne rodzinne pamiątki po przodkach. Do 2020 roku OTG zorganizowało samodzielnie lub współorganizowało 19 wystaw, z tego 14 pod kuratelą Grażyny Karolak. Ważnym i stałym elementem planów Stowarzyszenia na każdy rok kalendarzowy jest odprawiana każdego roku jesienią Msza Święta w intencji zmarłych przodków osób zrzeszonych w OTG. Tradycją stała się także organizowana corocznie z inicjatywy Grażyny Karolak wycieczka „Szlakiem drewnianych kościółków”. Działalność Ostrowskiego Towarzystwa Genealogicznego oprócz promowania genealogii jako nauki przyczynia się również do szerzenia postaw patriotycznych i wiedzy o polskiej przeszłości. W 2008 roku współorganizowało ono w Ostrowie obchody 90 rocznicy „Republiki Ostrowskiej” oraz wybuchu Powstania Wielkopolskiego, a rok później włączyło się w upamiętnianie wydarzeń II wojny światowej w związku z 70 rocznicą Września 1939. Z inicjatywy Stowarzyszenia 18 kwietnia 2009 roku na ścianie budynku ostrowskiego dworca PKP uroczyście odsłonięto tablicę upamiętniającą 90 rocznicę przejazdu przez Ostrów Armii gen. J. Hallera, która w kwietniu 1919 roku wracała do ojczyzny. W 2019 roku wraz z władzami samorządowymi miasta i powiatu ostrowskiego Towarzystwo zorganizowało obchody 100-lecia powitania w Ostrowie Błękitnej Armii i jej dowódcy. Dzięki staraniom m.in. OTG, teren przed dworcem kolejowym – uchwałą Rady Miejskiej Ostrowa Wielkopolskiego – otrzymał w 2019 roku nazwę „Plac Ostrowskich Hallerczyków”, na którym 15 sierpnia 2020 roku – w 100-lecie Bitwy Warszawskiej – odsłonięto wraz z władzami samorządowymi miasta Ostrowa Wielkopolskiego pomnik poświęcony hallerczykom. Chlubą stowarzyszenia jest wydawany regularnie od 2006 roku „Rocznik Ostrowskiego Towarzystwa Genealogicznego” – periodyk zawierający zarówno źródła i materiały dotyczące szeroko pojętej genealogii, jak również historię regionu ostrowskiego. Do ważnego dorobku OTG należą wydawane od 2008 roku płyty z materiałami do dziejów ziemi ostrowskiej. W ramach tego projektu finansowanego dzięki wsparciu Stowarzyszenia Fundusz Grantowy Dobrego Sąsiedztwa dla Ostrowa Wielkopolskiego dotychczas ukazały się archiwalne źródła do historii Powstania Wielkopolskiego oraz II wojny światowej w powiecie ostrowskim (kierownikiem obu projektów była Aneta Franc). Z okazji piątej rocznicy powstania stowarzyszenia z inicjatywy ówczesnego prezesa OTG Macieja Kowalczyka wydano trzecią płytę zawierającą skany ksiąg metrykalnych parafii rzymskokatolickiej w Ostrowie z lat 1808 – 1874. Mające pionierski charakter w skali kraju przedsięwzięcie otworzyło nowy rozdział w prowadzeniu poszukiwań genealogicznych, umożliwiając prowadzenie kwerendy archiwalnej w domu. Jesienią 2012 roku Towarzystwo kontynuowało projekt digitalizacji materiałów archiwalnych, wydając na płycie metryki parafii rzymskokatolickiej w Odolanowie z lat 1808 – 1874. W drugiej połowie 2017 roku została wydana przez OTG płyta „Inwentarze dóbr szlacheckich dawnego powiatu kaliskiego od XVI-XVIII wieku” zawierająca wybrane i opracowane przez Władysława Rusińskiego inwentarze dóbr szlacheckich dawnego powiatu kaliskiego z lat 1505 – 1792 wraz z indeksem miejscowości. W 2010 roku OTG zainicjowało nową serię wydawniczą – „Bibliotekę OTG” (zob. w końcowej części informatora). Wydano ponadto: 20 kart i pocztówek okolicznościowych, 5 medali i odznak (projekt i wykonanie Roman Polerowicz), a dzięki staraniom Mariana Szczygła wydano wspólnie z Pocztą Polską 3 znaczki okolicznościowe personalizowane na jubileusz 10-lecia OTG, na 100-lecie Odzyskania przez Polskę Niepodległości i 100. rocznicę Powstania Wielkopolskiego (wg projektów Mariana W. Nowaka). A wszystko po to, aby „cnych ludzi pamięć z martwych i długowieczną pomroką okrytych wydobyć popiołów…”.